Καλησπέρα κ. Αχιλλέα, πείτε μας λίγα λόγια για εσάς και το αντικείμενο εργασίας σας
Καλησπέρα! Γεννήθηκα το 1974 στη Νάουσα της Ημαθίας. Εργάζομαι ως ψυχολόγος και ως επικοινωνιολόγος. Με όσο το δυνατόν πιο απλά λόγια, το αντικείμενο της εργασίας μου είναι να βοηθάω τον αθλητή ή την αθλήτρια να βελτιώσει στο ιδανικό για τον ίδιο ή την ίδια επίπεδο την αποδοτικότητά του/της στο άθλημα με το οποίο και ασχολείται αλλά παράλληλα και να τον/την καθοδηγώ να ανακαλύψει τρόπους βελτίωσης της προσωπικότητάς του/της. Γιατί ο αθλητισμός δεν είναι μόνο απόδοση και επίδοση. Είναι και χαρακτήρας, είναι και κοινωνικές σχέσεις, είναι και στόχοι για το μέλλον της ζωής μας.
Πώς προέκυψε η ενασχόληση σας με το ποδόσφαιρο ?
Με μάγεψε η φωνή του τεράστιου Γιάννη Διακογιάννη καθώς περιέγραφε τις μεγάλες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις, έκλαψα με τον αποκλεισμό της μεγάλης Βραζιλίας, την οποία και υποστήριζα, από την Ιταλία στο Μουντιάλ του 1982, πωρώθηκα με τον εμβληματικό πανηγυρισμό του Μάρκο Ταρντέλι στο δεύτερο γκολ της Ιταλίας ενάντια στην Γερμανία στον τελικό εκείνου του αξέχαστου για μένα Μουντιάλ. Του πρώτου που έχω αναμνήσεις ως παιδί και του καλύτερου ως τώρα κατά την άποψή μου μαζί με αυτό του 1986 στα γήπεδα του Μεξικό.
Θέλατε από μικρός να ακολουθήσετε τον τομέα της ψυχολογίας ή προέκυψε στην πορεία ?
Προέκυψε στην πορεία. Από μικρός όμως μου άρεζε να προσέχω και να αναλύω τις λεπτομέρειες της σκέψης και της συμπεριφοράς των ανθρώπων. Μέσω της μελέτης, που πάντα μου άρεζε, μάθαινα να βλέπω τον τρόπο σκέψεις των ηρώων των βιβλίων και των συγγραφέων. Μάθαινα χωρίς να το καταλαβαίνω την έννοια της ενσυναίσθησης. Να «μπαίνω δηλαδή στα παπούτσια του άλλου». Μεγαλώνοντας συνειδητοποίησα πως η ψυχολογία μπορεί να βοηθήσει στην κατάκτηση της ισορροπίας των ανθρώπων στη ζωή. Και αυτό προσπαθώ να κάνω, με υπομονή, διαρκή επικαιροποίηση των γνώσεων και αφοσίωση.
Πόσο σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η ψυχολογία σε μια παιδική ψυχή ?
Σημαντικό ρόλο στην παιδική ψυχή παίζει η αγάπη, η αποδοχή, η έμπνευση, η ισορροπία, η αρμονία, η χαρά, το χαμόγελο, το κίνητρο, τα σωστά και υγιή πρότυπα, η αίσθηση του ανήκειν. Η ψυχολογία είναι ένας κλάδος που μπορεί να εμβαθύνει στην παιδική ψυχή, να κατανοήσει τις ανάγκες της, να εντοπίσει τις ιεραρχήσεις της, να εξερευνήσει τους τρόπους βέλτιστης μάθησης, να αποκωδικοποιήσει τους φόβους της και να προτείνει τρόπους καλύτερης επικοινωνίας, αλληλεπίδρασης και συνεργασίας των γονέων με τα παιδιά τους καθώς και των προπονητών με τα παιδιά – αθλητές τους.
Αυτό ήταν μια καλή «πάσα» για να μας πείτε λίγα λόγια για το νέο σας εγχείρημα – βιβλίο «Πάσα στη ψυχή» που έχει ήδη εκδοθεί. Ποιο είναι το περιεχόμενό του ?
Το βιβλίο είναι η απόπειρα να ιδωθεί το ποδόσφαιρο στις αναπτυξιακές ηλικίες από μία διαφορετική οπτική. Τον πρώτο λόγο στο βιβλίο δεν το έχουν οι προπονητικές μέθοδοι και οι τεχνικές ανάλυσης αλλά οι ψυχολογικές και επικοινωνιακές αλληλεπιδράσεις ανάμεσα σε παιδιά - αθλητές, γονείς και προπονητές. Τον πρώτο λόγο στο βιβλίο δεν τον έχει το ποδόσφαιρο που βλέπουμε αλλά το ποδόσφαιρο που νιώθουμε. Μάθηση, κίνητρο, νοοτροπία, ταλέντο, ηγεσία, αυτοπεποίθηση, στοχοθεσία, κριτική και τιμωρία, επιβράβευση, έμπνευση, ομαδικότητα, διαχείριση άγχους, είναι οι ενότητες που αναλύονται.
Πως επηρεάζει η ψυχολογία έναν ενήλικο ποδοσφαιριστή και πως ένα παιδί ?
Η λέξη κλειδί είναι η λέξη «Διαχείριση». Ένας ενήλικος έχει θεωρητικά περισσότερα ψυχολογικά εργαλεία στη διάθεσή του για να διαχειριστεί και να υπερβεί εμπόδια ενώ ένα παιδί όχι ακόμη. Από εκεί και πέρα, οι ευκαιρίες, τα εμπόδια, τα επίπεδα δυσκολίας, οι χαρές, οι λύπες, οι φόβοι, οι ντροπές, οι ενοχές, οι τύψεις, βιώνονται αναλογικά και το ίδιο σε κάθε ηλικία.
Διανύουμε μια δύσκολη και πρωτόγνωρη περίοδο για όλους, πόσο πολύ επηρεάζει αυτή η κατάσταση παίκτες και προπονητές ?
Αβεβαιότητα, ανασφάλεια, ψυχική κούραση, φόβος για το μέλλον, οικονομικά προβλήματα, αδυναμία προσαρμογής στα νέα δεδομένα, απογοήτευση, θυμός για την απώλεια αυτοελέγχου της ζωής μας είναι οι αρνητικές συνέπειες αυτής της πρωτόγνωρης περιόδου. Από την άλλη πλευρά, αυτή η δύσκολη περίοδος δίνει τη δυνατότητα να «προπονηθούμε» σε νέες, απαιτητικές και χαοτικές συνθήκες που ως αθλητές και προπονητές θα συναντάμε συχνά στις ζωές μας. Διαχείριση κρίσεων και διαχείριση άγχους που απαιτεί προσαρμοστικότητα, ψυχραιμία, καθαρό μυαλό, υπομονή, καλή στοχοθεσία, σωστή επικοινωνία με το κοινωνικό περιβάλλον μας, προκειμένου να βγούμε πιο δυνατοί και πιο σοφοί από αυτή τη δύσκολη εποχή .
Μπορεί ένας προπονητής αναπτυξιακών ηλικιών να επηρεάσει θετικά ή αρνητικά σε μεγάλο βαθμό τη ψυχολογία ενός παιδιού ?
Ένας προπονητής αναπτυξιακών ηλικιών ΠΑΝΤΑ επηρεάζει την ψυχολογία ενός παιδιού με κάθε του συμπεριφορά και ενέργεια. Δεν υπάρχει ουδετερότητα. Και είναι ευθύνη κάθε προπονητή να αποτελέσει το υγιές πρότυπο για το παιδί που προπονεί. Ένα πρότυπο που δεν προσπαθεί μόνο να πράξει το σωστό, κοπιάζοντας γι΄αυτό αλλά επίσης ένα πρότυπο που δεν φοβάται να παραδεχθεί το λάθος, δεν φοβάται να απομυθοποιεί το λάθος, δεν διστάζει να ενθαρρύνει τα παιδιά να θεωρούν το λάθος ως ένα ακόμη βήμα μάθησης στον δρόμο προς το σωστό. Ο καλός προπονητής είναι θείο δώρο για ένα παιδί – αθλητή. Είναι αυτός που θα του δείξει τον δρόμο αλλά θα μάθει στο παιδί να πηγαίνει μόνο του εκεί που θέλει, με βάση τις δικές του ιδιαίτερες δεξιότητες και τον δικό του ιδιαίτερο τρόπο αντίληψης, μάθησης και συνειδητοποίησης. Ας μην ξεχνάμε ότι τεράστιοι σημερινοί προπονητές όπως ο Γκουαρδιόλα ή ο Μουρίνιο, είχαν την τύχη να μάθουν πολλά στα νιάτα τους δίπλα σε εμβληματικές προπονητικές προσωπικότητες όπως ο Γιόχαν Κρόυφ ή ο Μπόμπι Ρόμπσον.
Τέλος, θα ήθελα να μας χαρίσετε μια φράση από το βιβλίο σας που μπορεί να επηρεάσει θετικά τη στάση του προπονητή απέναντι στο παιδί, και γιατί όχι, να επαναπροσδιορίσει τη προσέγγιση και το στυλ του.
Θα μοιραστώ μαζί σας δύο:
«Το ταλέντο είναι σαν τη βελόνα της πυξίδας. Όπου και να το κατευθύνεις, αυτό στο τέλος θα γυρίζει πάντα εκεί από όπου μαγνητίζεται».
και
«Ο αθλητισμός στις αναπτυξιακές ηλικίες δεν θα πρέπει να εστιάζει στο ένα παιδί που θα αναδειχθεί σε «αστέρι» αλλά στα χιλιάδες που δεν θα γίνουν».
Ευχαριστούμε κ. Αχιλλέα για τη συνέντευξη και το χρόνο σου .
Εύχομαι τα καλύτερα
Σπύρος
